آموزشی, بلاگ تخصصی اگزیف

درک مفهوم عمق میدان

درک مفهوم عمق میدان

عمق میدان به زبان ساده یعنی محدوده‌ای که در آن اجسام به‌صورت واضح در عکس ثبت می‌شوند. به فاکتورهایی مثل نوع دوربین، دیافراگم، نوع لنز و فاصله تا سوژه بستگی دارد. مسئله بسیار مهمی در عکاسی است و درک مفهوم آن بسیار مهم و تاثیرگذار است. اگر روی سوژه فوکوس کنیم همه‌ چیزهایی که پشت و جلوتر از سوژه باشد در فوکوس نیست و وضوح ندارد. این تعاریف می‌تواند مفهوم کلی عمق میدان را برسانند.

درک مفهوم عمق میدان

نقطه فوکوس

  • نقطه فوکوس، قسمتی از سوژه است که  آن نقطه واضح و اطراف آن محو می باشد.
  • وقتی نقطه فوکوس با دقت انتخاب شود به‌صورت کاملاً محسوس دیده می شود.
  • برای تشخیص بهتر وضوح و عمق میدان در عکس می توان آن را در ابعاد 20×25 سانتیمتر چاپ کرد.
  • اگر وضوح عکس چاپ شده از فاصله 30 سانتیمتری کاملاٌ مشخص بود، نقطه فوکوس به درستی انتخاب و تصویر از عمق­‌میدان خوبی بهره مند است.
  • شرکت‌های لنز سازی از این روش برای آزمایش استاندارد لنز استفاده می کنند.
  • فاصله ذکر شده برای هر عمق میدانی متغیر است.
  • هرچه عمق­‌میدان بیشتر شود، امکان وضوح تصویر در ابعاد بالا بیشتر است.
  • عمق میدان فقط ارزش تصویر مناطقی که در ناحیه موردنظر فوکوس هستند را مشخص می‌کند.

نقطه فوکوس و عمق میدان

بوکه

  • مناطقی که خارج از محدوده فوکوس هستند بوکه (زبان ژاپنی، Boke) نامیده می‌شوند.
  • دو عکس با عمق میدان‌های مشابه ممکن است بوکه های متفاوتی ایجاد کنند.
  • تفاوت بوکه ها به دلیل تفاوت در فرم دیافراگم لنز است.
  • معمولاً اکثر لنزها بوکه هایی به شکل چندضلعی ایجاد می‌کنند.
  • دیافراگم‌ها با ورودی‌های هشت‌وجهی بوکه هایی شبیه به شکل خودشان ایجاد می‌کنند.
  • دریچه دیافراگمی که دارای تیغه‌های بیشتر و منحنی شکل باشند، بوکه های دایره شکل بیشتری تولید می‌کند.
  • عکاسان زیادی شکل دایره‌ای بوکه را به هشت‌ضلعی آن ترجیح می‌دهند.
  • هر چه عدد دیافراگم کمتر شود و یا به عبارتی دیافراگم بازتر شود، بوکه های بیشتری ایجاد می شود.

ایجاد بوکه در عمق میدان

  • لنزهای گران‌قیمت‌تر برای رسیدن به بوکه دایره‌ای شکل از تیغه‌های بیشتر و منحنی شکل دیافراگم استفاده می‌کنند.
  • می‌توان با بریدن شکل موردنظر خود روی مقوا و چسباندن آن روی لنز بوکه دلخواه خود را ساخت.

ایجاد بوکه در عمق میدان

کنترل عمق میدان

  • اندازه دیافراگم و مقدار فاصله با جسم فوکوس شده دو فاکتور مشخص کننده عمق میدان می باشند.
  • دیافراگم باز (عدد دیافراگم کوچک) و فاصله نزدیک با سوژه موردنظر، عمق­‌میدان کمتری ایجاد می‌کند.
  • در تصاویر زیر فاصله تا سوژه یکسان است و عدد دیافراگم در هر عکس تغییر کرده است.
  • تصاویر توسط لنز 200mm گرفته‌ شده‌اند.

کنترل عمق میدان

فاصله کانونی و عمق میدان

  • برخلاف باور بسیاری، فاصله کانونی بر عمق میدان تاثیر دارد.
  • لنزهای ماکرو دارای عمق میدان کم، فاصله کانونی زیاد و قادر به دریافت اطلاعات دقیق سوژه در فاصله‌های کم هستند.
  • به میزان فاصله‌های کانونی کم در جدول زیر دقت کنید.
  • در جدول عمق میدان تقریباً در همه‌جا ثابت است و تغییر چندانی نکرده است.
  • عمق میدان با دیافراگم 4 محاسبه‌شده است و نقطه فوکوس آن 0.0206 میلیمتر است.
فاصله کانونی (میلی متر) فاصله تا سوژه (متر) عمق میدان (متر)
10 0.5 0.482
20 1.0 0.421
50 2.5 0.406
100 5.0 0.404
200 10 0.404
400 20 0.404

 

  • لنزهای واید دارای عمق میدان بیشتر، فاصله کانونی کم و قادر به ثبت عکس با وضوح‌بالا در فاصله زیاد هستند.
  • فاصله‌ای که در ناحیه پشت و جلو نقطه فوکوس به وجود می‌آید نیز بر عمق­‌میدان موثر است.
  • قسمتی که در جلوی نقطه فوکوس است اهمیت بیشتری دارد زیرا این ناحیه بر روی سوژه تاثیر بیشتری می گذارد.
  • فاصله کانونی طولانی‌تر،عمقمیدان کمتری ایجاد می کند.
  • عمق­‌میدان کم موجب افزایش قسمت محو و بوکه تصویر می شود ولی بر کیفیت عکس تاثیر نمی‌گذارد.
میزان عمق میدان در قسمت های مختلف تصویر
جلوی تصویر پشت تصویر فاصله کانونی (میلی متر)
29.8 درصد 20.2 درصد 10
39.9 درصد 60.1 درصد 20
46.0 درصد 54.0 درصد 50
48.0 درصد 52.0 درصد 100
49.0 درصد 51.0 درصد 200
49.5 درصد 50.5 درصد 400

 

  • با استفاده از دوربین‌هایSLR می‌توان به عمق میدان بهتری دست یافت.
  • دوربین‌هایSLR امکان تغییر لنز دارند و هر لنز دارای فاصله کانونی منحصربه‌فردی می باشد.

فاصله کانونی و عمق میدان

عمق سطح فوکوس و شکل دیافراگم

  • یکی دیگر از مواردی که در مقوله نقطه فوکوس باید توضیح داده شود، عمق سطح فوکوس یا سطح فوکوس شونده است.
  • سطح فوکوس شونده با عمق میدان تفاوت دارد.
  • عمق سطح فوکوس در واقع فاصله‌ای که نور در سطح حسگر دوربین مشخص‌شده را نشان می‌دهد.
  • وقتی روی موضوعی فوکوس می‌شود، نور از یک نقطه وارد دوربین و بر سنسور دوربین اثر می‌گذارد.
  • اگر نور به‌صورت متمرکز به سنسور دوربین نرسد و سنسور دوربین قادر به تشخیص منبع نوری نباشد، عکس از حالت فوکوس خارج می‌شود.
  • تصویر زیر نمودار عمق تمرکز در دیافراگم دوربین است.
  • مناطق بنفش عمق نوری که دیافراگم وارد دوربین کرده است را نشان می‌دهد.

عمق سطح فوکوس و شکل دیافراگم

تهیه شده توسط EXIF.ir

 

به این مطلب امتیاز دهید

2 دیدگاه در “درک مفهوم عمق میدان

  1. Zahrlma گفت:

    با سلام و احترام
    ممنونم از مطالب خیلی مفید بود
    توضیحات خیلی ساده و مفهمومی بود
    عالیی

  2. میم نصرالهی گفت:

    با عرض سلام
    خدا قوت دوست عزیز
    بسیار زیبا خیلی عالی
    از شما سپاسگزارم
    مطالب تون خیلی عالی بود

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *