فرض کنید سوژه شما دارای سطح ناهموار است. هر قسمت از سطح سوژه میزان نور متفاوتی را منعکس می کند. در این مواقع می توان از نورسنج کمک گرفت. نورسنجی قدم اول در گرفتن هر عکس است. با استفاده از نورسنج دوربین می توان ایزو، دیافراگم و سرعت شاتر متناسب با شرایط نوری مختلف را تنظیم کرد. یادگیری مفهوم نورسنجی میتواند توانایی در عکاسی را بالا ببرد.
نورسنج دوربین
نورسنجی دوربین به این صورت است که هر نوری که به آن میرسد را بر اساس خاکستری میانه میسنجد. اگر تن رنگی نوری که به نورسنج دوربین می رسد کمی بالاتر از خاکستری میانه باشد، نورسنج دوربین قادر به محاسبه آن نیست و اصطلاحاٌ تصویر می سوزد یا over-exposure می شود. اگر تن رنگی نوری که به نورسنج دوربین می رسد کمی پایینتر از خاکستری میانه باشد، نورسنج دوربین قادر به محاسبه آن نیست، در نتیجه عکس تاریک و اصطلاحاٌ تصویر under-exposure می شود.
نورسنج دوربین اکثراً در مواقعی که چند منبع نوری متفاوت وجود دارد، دچار نقص در سنجش نور می شوند. در مواقعی که سوژه و پسزمینه تقریباً در یکتن رنگی باشند، نورسنج دوربین بالاترین نقطه در نمودار هیستوگرام را انتخاب میکند. در واقع نورسنج دوربین فقط نوری که از سطح جسم منعکس میشود را اندازهگیری میکند.
زمانی که سوژه فقط نور یک منبع نور را بازتاب می دهد، نورسنج دوربین به درستی عمل می کند. معمولاٌ یک جسم، نور منابع مختلف را بازتاب می دهد. هنگامیکه نور بیشتری از سطح جسم ساطع بشود مطمئناً نورسنجی از جسم بسیار سادهتر از زمانی که نور منعکسشده از سطح جسم کم باشد. درنتیجه اگر سوژه را در معرض نور مستقیم قرار بدهیم قطعاً نور سنجی سادهتر میشود. همچنین در حالت فوکوس خودکار، دوربین ما بر روی مناطقی فوکوس میکند که نور مناسبتری ساطع میکنند.
کارت خاکستری میانه
- کارت خاکستری یک شی مسطح به رنگ خاکستری خنثی است که از طیف بازتابش صاف تشکیل شده است.
- کارت خاکستری به عنوان مرجع استاندارد برای تعیین کیفیت نور در عکاسی است.
- کارت خاکستری یک شی کاملاً مات بوده و نور بازتاب شده از آن نرم (Soft) است.
- میزان بازتاب نور از سطح کارت خاکستری به جهت قرار گرفتن کارت نسبت به منبع نور ندارد.
- با قرار دادن یک کارت خاکستری در زاویه تعریفشده نسبت به جهت نور ورودی و اندازه گرفتن آن با استفاده از نورسنج بازتابی، عکاس میتواند از میزان نوردهی در تمام عکسهایی که از این صحنه میگیرد، مطمئن باشد.
- برای نمونه کارخانه کداک مجموعه R-27 را که شامل دو کارت 8×10 اینچی و یک کارت ۴×۵ اینچ است.
- این کارتها با بازتابش ۱۸ درصد در سراسر طیف نور مرئی، با پشتسفید که با بازتابش ۹۰درصد را به بازار ارایه داده است.
نورسنج دستی
- نورسنج دستی ابزار بسیار کارآمدتری برای نورسنجی به شمار می آید.
- نورسنج دستی قابلیت دقیقترین نورسنجی را در مواقعی که سوژه و پسزمینه تقریباً در یکتن رنگی باشند.
- در بعضی مواقع شرایط نوری بسیار پیچیده است و حتی نورسنج دوربین قادر به تفکیک آن نیست.
- در شرایط نوری بسیار پیچیده نورسنج دستی میتواند اطلاعات دقیقی ارایه دهد.
نور سنجی نقاط کوچک و اجسام ریز
- گاهی سوژه موردنظر بسیار کوچک است و جزئیات زیادی دارد.
- برای عکاسی از سوژه های کوچک نیاز به نورسنجی بسیار دقیق است.
- برای بالا بردن دقت نورسنجی می توان از کارت خاکستری استفاده کرد.
نورسنجی از فضای روشن
- فرض کنید در ته یک چاه ایستاده و میخواهید از آسمان عکس بگیرید.
- قطعاً نورسنجی در این شرایط بسیار سخت و پیچیده است.
- در این شرایط بهترین روش انتخاب رنج نوری میان تاریکی چاه و روشنی آسمان است.
جبران نور
شما میخواهید از یک جسم روشن عکاسی کنید، جسم شما بسیار روشن است و عددی که نورسنج دوربین به شما نشان میدهد درست نیست و هنگامیکه عکس را میگیرید جزئیات ثبت نمیشود. در این شرایط شما برای جبران نور میتوانید دو پله از نور پیشنهادشده پایینتر بیایید. این قانون برای نورسنجی از اجسام سیاه نیز صدق میکند، فقط در اجسام سیاه باید دو پله نور را بالاتر ببریم.
موضوع نورسنجی همیشه یک مسئله مهم در عکاسی بوده است و جدی گرفتن آن الزامی است. اگر ما هنگام عکاسی با فرمت RAW عکاسی کنیم دستمان بازتر است، زیرا هنگامیکه با این فرمت عکاسی میکنیم فایل ما بهصورت خام ذخیره میشود و ما میتوانیم بسیاری از ایرادات نورسنجی را در آن اصلاح کنیم. ولی این نکته را فراموش نکنید که یک عکس خوب در ابتدا یک نورسنجی خوب داشته است.
تهیه شده توسط EXIF.ir